W czwartek, 8 października 2020 r. Prezes ArcelorMittal Poland S.A. przekazał stronie związkowej podjętą decyzję, że Wielki Piec w krakowskim oddziale spółki nie zostanie uruchomiony, a cała część surowcowa poddana zostanie już w tym miesiącu likwidacji. W Krakowie nadal funkcjonować będzie część przetwórcza oraz koksownia. Największym problemem do rozwiązania pozostają kwestie pracownicze.

- To trudny dzień dla nas wszystkich - to jedne z pierwszych słów, jakie wypowiedział prezes przekazując stronie społecznej informację o likwidacji części surowcowej w Krakowie. Podczas spotkania zaznaczył również, że wbrew pozorom - decyzja ostatecznie wzmocni Kraków, gdzie planowane są kolejne inwestycje. Duże nakłady inwestycyjne mają zostać poniesione również w części surowcowej w Dąbrowie Górniczej.

Proces zamknięcia Wielkiego Pieca i Stalowni w Krakowie ma się rozpocząć jeszcze w październiku i szacuje się, że potrwa kilka tygodni.

Za przyczynę podjętej decyzji pracodawca podał negatywne skutki panującej pandemii, a także:

- brak skutecznych środków ochrony europejskiego rynku i niedawna decyzja Komisji Europejskiej o kolejnym zwiększeniu kontyngentów bezcłowych na import wyrobów stalowych spoza UE w czasie, gdy zapotrzebowanie na stal w Europie gwałtownie spadło;

- wysokie koszty energii i wprowadzenie dodatkowych opłat w ramach rynku mocy, który wejdzie w życie w styczniu 2021 roku;

- brak równowagi pomiędzy europejskimi producentami stali i producentami z krajów trzecich, którzy, w przeciwieństwie do hutnictwa w UE, nie ponoszą kosztów związanych z EU ETS (europejski system handlu uprawnieniami do emisji CO2). Ceny uprawnień do emisji rosną, a nie wprowadzono jeszcze mechanizmu węglowej opłaty wyrównawczej - to negatywnie odbija się na konkurencyjności europejskich producentów stali.

Łączny efekt tych wszystkich czynników to ucieczka emisji, czyli przenoszenie produkcji poza Europę - do krajów, w których nie obowiązuje ETS.

Najważniejszym problemem, jaki w tej sytuacji występuje jest czynnik ludzki - pracownicy krakowskiej surowcówki. Decyzja o jej zamknięciu w sposób pośredni i bezpośredni dotknęła w sumie ok. 1.200 osób zatrudnionych w AMP (doliczyć do tego należy szereg ludzi z firm współpracujących). Dotychczas część z tych pracowników przesunięto na inne zakłady uzupełniając występujące w nich wakaty, część wysłana została na postojowe, duża grupa pracowników pozostała także w zakładach doglądając instalacji. Sporo ludzi zdecydowało się skorzystać z uprawnień emerytalnych.

Po powyższych ruchach oraz możliwości kolejnych - z przekazanych informacji wynika, iż na przestrzeni 12-15 m-cy bardzo duża grupa pracowników nabędzie uprawnienia emerytalne) ostatecznie - wg. przewidywań pracodawcy - pozostanie ok. 200-250 ludzi, dla których trzeba będzie znaleźć jakieś rozwiązanie.

Jeżeli chodzi natomiast o krakowską część przetwórczą - dwie walcownie, linia ocynkowania i malowania blach - pracodawca zapewnił, że (podobnie jak koksownia) będzie nadal funkcjonować na bazie półproduktów dostarczanych głównie z dąbrowskiej stalowni.

Produkcja surówki ma zostać skoncentrowana w Dąbrowie Górniczej na dwóch piecach. Taka organizacja ma przede wszystkim pozwolić firmie przetrwać, poprawić konkurencyjność, zapewnić klientom produkt zarówno w wymaganej jakości, jak i ilości. Nowa konfiguracja krakowskiego oddziału ma zapewnić rentowność, zdrowy i zrównoważony rozwój w długiej perspektywie.

Wielki piec i stalownia zostały tymczasowo wyłączone w listopadzie 2019 roku z powodu spadku zapotrzebowania na stal i dużego wolumenu importu wyrobów stalowych spoza krajów UE. Pracodawca przez cały ten okres czasu zapewniał, iż zatrzymanie krakowskiej surowcówki jest tylko tymczasowe.

W związku z ogłoszoną decyzją, która aktualnie - jak podkreślili przedstawiciele pracodawcy - przeszła w fazę realizacji, Solidarność krakowskiego oddziału przyjęła Stanowisko, w którym zobowiązuje się do podejmowania wszelkich działań mających na celu ochronę pracowników huty i hutniczych spółek. W dniu 9 października Związek wprowadził w swoich strukturach pogotowie strajkowe i podkreślił, że w obronie miejsc pracy jest gotowy posunąć się poprzez różnego rodzaju sprzeciw aż do najostrzejszych form protestu, ze strajkiem włącznie.

Krakowska Solidarność wezwała Rząd RP do podjęcia rozmów z właścicielami koncernu ArcelorMittal.

W poniedziałek, 12 października zorganizowane zostało spotkanie przewodniczących największych organizacji związkowych funkcjonujących w krakowskim oddziale AMP, podczas którego Związkowcy zdecydowali o utworzeniu Międzyzwiązkowego Komitetu Protestacyjno-Strajkowego, którego zadaniem będzie koordynacja dalszych działań.

Przedstawiciele załogi wystosowali także pismo do Premiera RP, w którym domagają się od Rządu RP interwencji w sprawie likwidacji części surowcowej w Krakowie, osobistej obecności Premiera w Krakowie oraz skutecznych rozmów z właścicielami koncernu AM.